„Wiadomości Bydgoskie”

Taki tytuł nosiła pierwsza gazeta wydawana w języku polskim w Bydgoszczy po wyzwoleniu miasta w 1945 r. W nieistniejącej już hali zecerni i portierni (jedynego ogrzewanego pomieszczenia) Zakładów Graficznych „Bibkioteki Polskiej” (późniejszej Drukarni Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych przy ul. Jagiellońskiej 1) do ręcznego składania i drukowania „Wiadomości Bydgoskich” przystąpili zecerzy: Kazimierz Boiński, Bolesław Bonczyk, Jan Dzięcielak,  Roman Masłowski, Hieronim Rumiński, Jan Szczęsny; chemigrafowie: Mieczysław Karabasz, Henryk Piaskowski; maszyniści: Alfred Cypress, Edmund Maternowski i Franciszek Maternowski.
Pierwszy numer ukazał się 28 stycznia 1945 r. 2 marca 1945 r. zaprzestano wydawania „Wiadomości Bydgoskich”. Dwa dni później ukazał się pierwszy numer dziennika „Ziemia Pomorska”.

Obsada personalna dowódca 15 Dywizji Piechoty

Dowódcy dywizji:
gen. ppor. Kazimierz Grudzielski; od 12.03.1919 r. do 25.06.1919 r.
płk Albin Jasiński; od 25.06.1919 r. do 27.04.1920 r.
gen. Władysław Jung; od 27.04.1920 r. do 4.06.1924 r.
płk/gen. bryg. Wiktor Thommee; od 25.06.1924 r. do .11.1934 r.
płk/gen. bryg. Jan Chmurowicz; od 15.12.1934 r. do .08.1937 r.
gen. bryg. Zdzisław Wincenty Przyjałkowski; od 19.08.1937 r. do 1939 r.

Dowódcy piechoty dywizyjnej:
płk piech./gen. bryg. Jan Tabaczyński (od VII 1923[1] – V 1925 → dowódca 20 DP)
płk piech. Kazimierz Łukoski (VIII 1925 – 7 III 1927 → dowódca 11 DP)
kontradm. Wacław Kłoczkowski (7 III – VII 1927 → stan spoczynku)
płk dypl. Henryk Pomazański (VII 1927 – XII 1934 → pomocnik dowódcy OK Nr I do spraw uzupełnień)
płk dypl. Józef Jaklicz (XII 1934 – X 1935 → szef Oddziału III SG WP)
płk piech. Albin Skroczyński (1936-1939)

Szefowie sztabu:
mjr SG Józef Jaklicz (od IV 1920)
kpt. SG Tadeusz Kadyi de Kadyihaza (od IV 1921)
kpt. SG Jan Maliszewski (III – X 1923)
mjr SG Stanisław Marian Krzysik (X 1923 – X 1925)
mjr SG Zygmunt Berling (X 1925 – II 1927 → szef Oddziału Wyszkolenia Sztabu DOK Nr V)
mjr dypl. Władysław Bartosik (X 1927 – IV 1929 → szef Oddziału Wyszkolenia Dowództwa KOP)
mjr dypl. Wiktor Pawłowicz (IV 1929 – III 1931 → dowódca baonu w 24 pp)
mjr dypl. Jan Karol Antoni Kozierowski (III 1931 – I 1934 → dowódca baonu w 59 pp)
mjr dypl. Stanisław Sulma (od I 1934)
ppłk dypl. Józef Drotlew (do IX 1939 → Oflag VII A Murnau)

Kontradmirał – piechociarzem

Zaiste dziwny to przypadek, ale się taki zdarzył. W 1927 r. w dyspozycji dowódcy 15 Dywizji Piechoty, gen. bryg. Wiktora Thommee, znajdował się kontradmirał Wacław Kłoczkowski. Dziennikiem Personalnym z 17 marca 1927 r. został mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej (pedekiem) 15 DP. Stanowisko objął po płk. Kazimierzu Łukoskim. W lipcu 1927 r. podjęta została decyzja o przeniesieniu admirała w stan spoczynku i wyznaczeniu na to stanowisko płk. SG Henryka Pomazańskiego. Ostatecznie w stan spoczynku przeszedł z dniem 30 września 1927 r.
Odsunięcie kontradm. Kłoczkowskiego z wysokiego stanowiska w Kierownictwie Marynarki Wojennej (zastępca szefa) miało związek z tzw. aferą minową. W 1927 r. Szefem Kierownictwa Marynarki Wojennej był komandor Jerzy Świrski – nasz bohater nie mógł więc objąć żadnego stanowiska w KMW ani w MSWojsk. Mimo wszystko takie mianowanie trudno wytłumaczyć.

Piłsudski w Bydgoszczy w 1921 r.

Znana jest wizyta Józefa Piłsudskiego w Bydgoszczy 6-7 czerwca 1921 r. ale podobnież Piłsudski po wizycie w Koninie 10 lipca 1921 r. (wręczenie chorągwi stacjonującemu tam 18 Pułkowi Piechoty) niespodziewanie wyjechał do Bydgoszczy, gdzie w tamtejszych warsztatach kolejowych doszło do wystąpień robotników przeciwko pracodawcom.

Kapelmistrzowie – „Lista Katyńska”

Ppor. Jan Józef BATKO, ur.1911-01-03, Michałowice k. Krakowa,
kapelmistrz 76 pp, zm. 1940, Katyń
Kpt. Aleksander GAUL, ur.1892-10-06, Łomża,
kapelmistrz 28 pp, zm. 1940, Katyń
Por. Karol GĄGOLIŃSKI, ur.1882-08-01, Biała Podl.,
kapelmistrz baonu KOP „Stołpce”, zm. 1940, Katyń
Por. Jan KRUDOWSKI, ur.1882-05-26,Wólka pow. mławski,
kapelmistrz, 16 pp, zm. 1940, Katyń
Kpt. Tomasz RADZISZEWSKI, ur.1888-10-15, Wiskitki,
kapelmistrz, 81 pp, zm. 1940, Charków
Por. Aleksander SARGALSKI, ur.1908-01-15, Brodnica,
kapelmistrz 49 pp, zm. 1940, Charków
Por. Jan WĘGRZYN, ur.1901-02-05, Baszkowa woj. krakowskie,
kapelmistrz 83 pp, zm. 1940, Katyń
Por. Teodor WOŁOSZCZUK, ur.1893-11-09, Stanisławów,
kapelmistrz 85 pp, zm. 1940, Charków
Kpt. Adam ŻOŁOBIŃSKI, ur.1877-02-12, Zamość,
kapelmistrz 42 pp, zm. 1940, Katyń

wypis ze strony katedrapolowa.pl

Wiersz Załuckiego

Choć ma dla innych
Wzrok żandarma –
Dla Szefa uśmiech,
Wdzięk i czar ma,
Układność gestów,
Galanterię
I uniżonych ruchów serię:
Przymilność,
Podskok,
Pokłon,
Ukłon –
Wprost by w posadzkę
Czołem tłukł on!
Z szacunkiem zgina
Gietki tułów –
Tak, byś szacunek
Z dala czuł ów!
Wzrokiem wprost liże,
Tuli,
Pieści,
A w każdym geście
Cześć się mieści
I obietnica
Słodkiej treści,
Że dla zwierzchników
Swych i ich ciał,
być ukojeniem
On by chciał!
Plastrem,
Pigułką reformacką
Lub…
Czopkiem z mydła!
Aby chwacko –
Gdy w oczach szefa
Ból wyczyta –
Mógł (jako czopek)
Wejść w jelita –
Wskoczyć!
Samemu –
Osobiście!
Ukoić,
Ulżyć,
I przeczyścić!
I mając swój
Na względzie los tam –
Wprowadzić szefa –
Ach! – w błogostan!

Potem z uśmiechem
Oraz z szansą
Jakiejś nagrody
Czy awansu –
Wyskoczyć lekko,
Stanąć przed nim,
I stylem prostym,
Bezpośrednim,
Skromniutko, kornie
I bez krzyku
Rzec mu;
– To JA,
OB. Naczelniku!

Kapelmistrzowie garnizonu bydgoskiego

Początkowo oddziały wojskowe zatrudniały także cywilnych kapelmistrzów. Orkiestry etatowe posiadały pułki piechoty, orkiestry nieetatowe (plutony trębaczy) organizowane były w pułkach kawalerii i artylerii.

Kapelmistrzami w 61 p.p.wlkp. byli:
w latach 1919-1923 – Kujawa Antoni, sierż./chor.
w latach 1923-1930 – Dawidowicz Tadeusz, por.
w latach 1930-1939 – Kuczera Paweł, por./kpt.

Kapelmistrzami w 62 p.p.wlkp. byli:
Tomaszewski Władysław, chor. – organizator orkiestry (?) / 1920-1923
Święcicki Władysław, u.w. IX r. / 1923
Grabowski Stanisław, por. (01.12.1920), kpt. / 1924-1939

Kapelmistrzami w 16 p.uł.wlkp. byli:
w latach 1919-???? – Mory Teodor, chor.
w latach 1924-1929 – Masełkowski Władysław, chor.
w latach 1932-1937 – Andreskowski Władysław, wachm.

Kapelmistrzami w 15 p.a.l./p.a.p. wlkp. byli:
w latach 1924-1928 – Tomaszewski Władysław, chor.
w latach 1927-1930 – Lewicki Karol (?) lub Sawicki Kazimierz, kpt. (?)

Na pewno była też nieetatowa orkiestra Szkoły Podchorążych dla Podoficerów. Grała w latach 1921-1938. Organizatorem był Zygmunt Urbanyj, a W 1928 r. jej kierownikiem był Gierka Stanisław Józef, kpt.
Poza tym w Bydgoszczy była jeszcze orkiestra w Szkole Podoficerskiej Lotnictwa dla Małoletnich (w l. 1930-1938).

Co prawda nie garnizon bydgoski, ale 15 DP.
Kapelmistrzami w 59 p.p.wlkp. byli:
w latach 1919-???? – Szpulecki Stanisław
w latach 1926-1935 – Skupieński Ignacy, por.
w latach 1935-1939 – Grafka Mieczysław, por.

Najstarsze zapisy w języku polskim

Wszystkim znane jest „Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai”.

Natomiast najstarszy druk w języku polskim ukazał się w 1475 roku we Wrocławiu. Były to trzy modlitwy katolickie „Ojcze nasz”, „Zdrowaś Mario” oraz „Wierzę w Boga” opublikowane w tzw. „Statutach Elyana” (łac. „Statuta Synodalia Episcoporum Wratislaviensium”) w pierwszej oficynie wrocławskiej Kaspra Elyana
Continue reading

Nagrodzona książka

z16081465Q,Ksiazka-prof--Aleksandra-Jankowskiego Znowu przyszło mi się chwalić. :)
Książka prof. Aleksandra Jankowskiego „Pałac w Lubostroniu. Fryderyka Skórzewskiego pomnik rodowej dumy i zamiłowania sztuk plastycznych”, którą miałem przyjemność edytować (układ typograficzny, projekt okładki, opracowanie materiałów) otrzymała wyróżnienie specjalne za opracowanie edytorskie na 5. Warszawskich Targach Książki i 8. Targach Książki Akademickiej i Naukowej ACADEMIA.
Jury Konkursu obradowało w składzie: prof. Roman Barlik, Jerzy Burski, Piotr Dobrołęcki, prof. Tomasz Kizwalter, Janusz Nowicki, Aniela Topulos (Przewodnicząca Jury), Anna Zielińska-Krybus.

[Publikacja] jest spojrzeniem na pałac w czasach pierwszego właściciela pałacu i próbą odczytania pierwotnego programu ideowego siedziby. W książce zawartych jest wiele informacji, których próżno szukać gdziekolwiek indziej. Całość jest bogato ilustrowana i wydana w formie albumu.

Wojna Książek
Drugą książką wyróżnioną za opracowanie edytorskie została „Wojna Książek. Biblioteka i historia literatury” Jana Tomkowskiego.
Niestety nie udało mi się jeszcze ustalić, „kto stoi za tą pracą”.