Zakończenie manewrów pomorskich.

Toruń, 20.8. PAT. Trzeci i ostatni dzień manewrów na Pomorzu był poświęcony ćwiczenom na poligonie toruńskim. Ćwiczenia były jednostronne celem umożliwienia zastosowania ostrgo strzelania artylerii i piechoty. Dywizja piechoty otrzymała zadanie natarcia na umocnione pozycje domniemanego przeciwnika. Przed oczyma widzów rozwinął się atak dwóch batalionów piechoty pierwszego ruchu, wspartych ogniem dwóch dywizjonów artylerii polowej , jednego dywizjonu artylerii ciężkiej. Silny koncentracyjny ogień artylerji spoił wkrótce wzgórza obłokiem dymów. Potężne wybuchy ułatwiały nacieranie i zdobycie pozycji. Na tem zakończono ćwiczenia, poczem samochodami powrócono na rynek toruński, na którym o godz. 10.30 rozpoczęła się defilada. W defiladzie wzięły udział 4 i 15-ta dywizja piechoty, 16, 17 i 18 pułk ułanów, 8 pułk strzelców konnych wraz z artylerją konną oraz oddział miejscowego obozu szkolnego artylerii. Imponujący przemarsz trwał przeszło 2 godziny. Defiladzie przypatrywały się tłumy publiczności, entuzjastycznie witające wojsko i zagranicznych gości.

Opublikowano w: Dziennik Bydgoski, sobota 22. sierpnia 1925 r. Numer 192. Rok XVIII, strona 2

Ordre de Bataille 15. DP w dniu 15 sierpnia 1920 r.

Ordre de Bataille 15. dywizji piechoty na podstawie Raportu mjr. de
Laveaux i mr. Bartaka z Oddziału I Naczelnego Dowództwa z objazdu
dywizji w dniu 15 sierpnia 1920 r.

1. Dowództwo 15. Dywizji Piechoty*
– kompania sztabowa
– pluton taborów
– poczta polowa nr 48

2. Dowództwo XXIX Brygady Piechoty: dca płk Wrzaliński
– 59. pp. skład: 3 baony, 4 komp. km, komp. techn. plut. telef.
(11/1051)**
– 60. pp. skład: 3 baony, 4 komp. km, komp. techn. plut. telef.
(10/794)

3. Dowództwo XXX Brygady Piechoty: dca płk Gałecki.
– 61. pp. skład: 3 baony, 4 komp. km, komp. techn. plut. telef.
(13/1070)
– 62. pp. skład: ?, 8 km ciężk., 3 lekkie (13/960)

4. Inne formacje piechoty:
– I/168. pp (?/ok. 600)
– I/223. pp. (5/334)
– I warszawski baon etapowy (4/190)
– IV/7. baon wartowniczy (6/600)
– IV/9. baon wartowniczy (4/140)
– kompania przyboczna Naczelnego Wodza (1/160)

5. Dowództwo XV Brygady Artylerii: dca gen. Kędzierski***; p.o.
ppłk Niemira
– 15. pap, skład: 3 dyony po 3 baterie****
– I/15. pac, skład: 3 baterie
– 3/201. pap (bateria pozycyjna)
– 4/201. pap (bateria pozycyjna)

6. Jazda dywizyjna*****
– szwadron (70 szabel)

7. Służby
– XV baon saperów, skład: 2 komp.
– Dowództwo taborów. Kolumny taborów: 713, 714. 48 warsztat taborowy.
– Szpital polowy nr 705
– Urząd Gospodarczy
– Szpital koni
– Kolumna samochodowa nr 69

Stan bojowy Dywizji:
67 oficerów, ok. 5.900 bagnetów, 70 szabel

Opinia:
Objazd dywizji trwał od godz. 12 do 22 dnia 15.08.1920 r. Zwiedzono
dtwo 15. Dywizji Piechoty, dtwa XXIX i XXX Brygady Piechoty, dtwo 59.
pp, dtwo I/59. i 1 komp. 59. pp na pozycji. Stan moralny bardzo dobry
pomimo złego umundurowania (prawie wszyscy żołnierze bosi i bez
spodni). Oficerowie również źle ubrani. W czasie objazdu brygady
otrzymały niewielką ilość butów i płóciennych mundurów, na
które bardzo narzekali. Ten brak umundurowania uważają żołnierze
za brak opieki nad formacjami poznańskimi. Olbrzymi brak oficerów;
kompaniami dowodzą sierżanci i kaprale. Wszystkie oddziały dywizji
skarżą się na brak drutu telefonicznego, skutkiem czego nie ma
należytej łączności. Brak również kuchni polowych.

* Część sztabu dostała się do niewoli podczas odwrotu. Szef
sztabu dywizji prosił o przydział oficerów ochotników do służby
w urzędach dywizji.
** W nawiasie stan bojowy oddziału: oficerów/szeregowych
*** Sztab brygady artylerii nie istniał – dostał się wraz z gen.
Kędzierskim do niewoli podczas odwrotu.
**** Działa niemiecki, 6 dział uszkodzonych
***** Przynależnej jazdy dywizja nie posiadała, szwadron pochodził
z 2. p.uł.

Dyslokacja 15 DP na zakończenie działań

Dyslokacja 15 DP w dniu 18 X 1920 r. (po ogłoszeniu zawieszenia broni):
Dtwo dyw. i XV br. art. – Wołma;
dtwo XXIX br. p. – folwark Stary Raków;
59 pp. – rejon od [m.] Radoszkowicze [Rodoszkowice] do m. Norejki
[Narejki] (wł.);
60 pp. – rezerwa, rejon Raków – Wyganice [Wyhonice] – Dubacze;
dtwo XXX br. p. – folwark Tatarszczyzna;
61 pp. – rejon od [m.] Norejki [Narejki] (wył.) do m. Rudzica
[Rudnia] (wł.);
62 pp. – rezerwa, rejon Starzynki – Wołonniki – Putczyna – Beretczaki;
I/15 pap. – rejon Welikoje – Rutowszczyzna – Uła;
II/15 pap. – rejon Zołtarewo – Zytno
III/15 pap. – rejon Peretczyny – Laskówka – Galincy;
215 p.uł. – rejon Pruzyny – Staniuszki – Gejluki [Giliki] – Kulicze
[Kulszyce] – Szykul [Szykucie];
8/3 p. strz. kon. – Kowalewszczyzna.

W sąsiedztwie 18 DP i 11 DP (?)