Polski Biały Krzyż 1919-1921

O początkowym okresie działalności PBK (i jego strukturach) można dowiedzieć się z książki Józefa Orłowskiego „Helena Paderewska: na piętnastolecie Jej pracy narodowej i społecznej 1914-1929. Cz.2: Polski Biały Krzyż dla opieki nad żołnierzem polskim.”, wydanej w 1929 r.

W 1919 r. do PBK przystąpiło ogółem 228 organizacji, w tym 69 kół PBK (3212 członków) [s. 202]. PBK poza Warszawą miał swoje okręgi: we Lwowie, w Krakowie, w Wilnie, w Cieszynie, w Lublinie i w Mińsku Litewskim [wykaz wszystkich organizacji – s. 179-181].
W 1920 r. do PBK należało 207 organizacji, zorganizowanych w okręgach: Warszawskim (zlikwidowany w związku z tożsamym terenem działania co Zarządu Centralnego), Lwowskim, Krakowskim, Mińskim (poza linią frontu, struktury nie istnieją), Wileńskim, Rówieńskim (nieodbudowany po przejściu frontu), Gdańskim i Łódzkim (nowopowstałym) [s. 223].
W 1921 r. rozpoczęto organizację struktur pokojowych PBK. Zorganizowano koła w Lublinie i Warszawie jako zalążki Komitetów Opieki nad Żołnierzem. Nadal funkcjonowały w ramach PBK 52 stowarzyszenia w trzech okręgach (Krakowskim, Lwowskim i Wileńskim) [s. 240].

Mieczysław Orłowicz w „Przewodniku po Gdańsku, Oliwie i Sopotach (z planem miasta)” wydanym w Warszawie nakładem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w 1921 r. wymienia Okręg i Koło PBK w Gdańsku:
– Okręgowy Polski Biały Krzyż, p. Piotr Bresiński, Polski Bank Komisowy, Langgasse 37 [ul. Długa].
– Koło Polskiego Białego Krzyża, Ks. Bronisław Komorowski.
Obaj działacze polskiego ruchu narodowego w Gdańsku zostali zamordowani w 1940 r. w KL Stutthof.