Garnizon wojskowy w Sarnach

Sarny – miasto powiatowe w województwie wołyńskim (do 1930 r. w województwie poleskim). Na początku XX wieku była to jeszcze wieś (286 dymów, 2000 mieszkańców), jednak skrzyżowanie dwóch linii kolejowych: Kowel – Budki Snowidowickie (granica z ZSRR) – Olewsk i Równe – Wilno spowodowały rozwój osady.


Mapa Sarn i okolic (plik 675 KB)

W 1929 r. miasto liczyło już 6000 mieszkańców. Na całość ośrodka miejskiego składały się: wsie Sarny i Dorotycze oraz właściwe miasto, które powstało po wschodniej stronie węzła kolejowego. W związku ze strategicznym położeniem miasta (ważny węzeł kolejowy w pobliżu granicy) ulokowano tu dość silny garnizon w składzie:

  • pułk KOP Sarny* – dowództwo pułku, wywiad KOP (placówka wywiadowcza nr 7), kompania odwodowa (ochrony sztabu), baon forteczny Sarny
  • III batalion 50 Pułku Strzelców Kresowych im. Francesco Nullo
  • ośrodek sapersko-pionierski 27 DP (dowódca – mjr Mieczysław Gable (zm. 29/01/40, Paryż)
  • eskadra samolotów myśliwskich (eskadry zmieniały się co jakiś czas przemiennie przysyłane z różnych pułków)

Dowódcą garnizonu był zwyczajowo dowódca największej jednostki stacjonującej w mieście (w omawianym przypadku – pułku KOP Sarny). W 1939 r. stanowisko to piastował płk dypl. Jerzy Płachta-Płatowicz (do czasu sformowania 97 pp rez. w 38 DP Rez., którego został dowódcą). Po nim stanowisko to objął płk Nikodem Sulik (dotychczasowy dowódca baonu fortecznego).

Po mobilizacji przeprowadzonej w Sarnach przez oddziały 27 DP do Kowla odeszły 17 sierpnia 1939 r. III baon 50 psk (dowódca ppłk. Zdzisław Sieczkowski) oraz powstały na bazie ośrodka sapersko-pionierskiego 27 batalion saperów (dowódca – mjr sap. K. Szymanowski).

*) Pułk miał w swym składzie: 3 bataliony liniowe (Bereźne, Kostopol, Rokitno), 3 szwadrony kawalerii KOP (Bystrzyca, Rokitno, Żurne) i kompanię pontonową (Stolin). W 1939 r. Pułk KOP Sarny mobilizował 97 pp rez.