Do 1922 r. wykonywano w WIG wyłącznie jednokolorowe kontrreprodukcje map zaborczych, głównie niemieckich, które zlecano przeważnie prywatnym zakładom graficznym, głównie firmie E. i K. Koziańskich. Pierwsze mapy w tej skali wykonywane przez WIG to głównie kopie map zaborczych. Przed wydaniem sprawdzano je pobieżnie w terenie oraz zmieniano nazewnictwo na polskie.
Author: admin
Ordre de Bataille armii litewskiej
Po reorganizacji wojska w połowie grudnia 1919 r. armia litewska liczyła około 30 tys. żołnierzy. Organizacja armii litewskiej na początku 1920 r. przedstawiała się następująco:
Ordre de Bataille armii łotewskiej
Armia łotewska w końcu 1919 r. liczyła 70 tys. żołnierzy i posiadała 54 działa, 271 ckm i 321 rkm. Naczelnym Dowódcą armii łotewskiej w 1920 r. był Karlis Ulmanis, zaś Szefem Sztabu Generalnego był generał Petris Radzinš. Organizacja armii łotewskiej przedstawiała się następująco:
Karta Dawnej Polski Chrzanowskiego (1859 r.)
Karta dawnej Polski z przyległymi okolicami krajów sąsiednich na 1:300.000 opracowana została przez generała Wojciecha Chrzanowskiego. Pracę nad mapą rozpoczął w 1822 r. Stanowi kompilację wcześniejszych opracowań, a wydana została w komplecie na 48 arkuszach w 1859 r. w Paryżu. Miała służyć potrzebom narodowego powstania. Choć ze względu na brak lasów nie spełniła swego pierwotnego zadania uważana jestt za najlepszą mapę stworzoną przez Polaków na emigracji i zaliczana jest do najcenniejszych prac kartograficznych XIX wieku.
K.S.U.S.
K.S.U.S. czyli Komitet ds. Uzbrojenia i Sprzętu (KSUS) odgrywał ważną rolę w kształtowaniu profilu produkcyjnego polskiego przemysłu zbrojeniowego.
Powstał 30 listopada 1926 r.
Pierwszemu składowi KSUS przewodniczył gen. dyw. Ludwik Skierski, a członkami zostali: gen. Jan Romer, gen. Józef Rybak, gen. Edward Rydz-Śmigły, gen. Jan Thullie, gen. Tadeusz Jastrzębski i płk Władysław Pieniążek. Na początku lat 30. przyjęto zasadę, że stałymi członkami KSUS-u byli: szef Sztabu Głównego, I i II wiceminister spraw wojskowych oraz kilku starszych generałów. Doraźnie powoływano generałów i starszych oficerów specjalistów w analizowanej kwestii. W połowie lat 30. powołano stałe stanowisko sekretarza KSUS-u.
Aleksander Litwinowicz, Przemysł wojenny w 20-leciu międzywojennym, Niepodległość 1958, t. VI
Jan Gołębiowski, Przemysł zbrojeniowy II RP 1918-1939, Pionki 1933
Służba geograficzna WP 1918-1939
W latach 1918-1920 w ramach Wojska Polskiego działały:
– Instytut Wojskowo-Geograficzny (Warszawa),
– Biuro Kartograficzne (Lwów),
– Oddział Kartografii przy Dowództwie Głównym Wojsk Wielkopolskich (Poznań).
W tym okresie główna działalność tych instytucji skierowana była na wytworzenie jak największej ilości map dla zaspokojenia potrzeb walczących wojsk, dlatego przede wszystkim wykonywano kontrreprodukcje posiadanych map państw zaborczych. Od roku 1921 wydawaniem map i zaopatrywaniem w nie wojska zajmował się Wojskowy Instytut Geograficzny podporządkowany szefowi Sztabu Generalnego WP.
Na polską myśl kartograficzną niewątpliwie mocno wpłynęły dokonania niemieckiej służby geograficznej (Königlich Preußischen Landesaufnahme). Przystąpiono do opracowywania trzech typów polskich map topograficznych:
– szczegółowej w skali 1:25.000 (2288 arkuszy – pokryto mapami 58% powierzchni kraju)
– taktycznej w skali 1:100.000 (480 arkuszy – pokryto mapami 100% powierzchni kraju)
– operacyjnej w skali 1:300.000 (43 arkusze – pokryto mapami 100% powierzchni kraju).
Od początku swojego istnienia WIG kształcił oficerów topografów i kartografów oraz szkolił kreślarzy i drukarzy. Posiadał własny park maszynowy (w tym nowoczesne dwukolorowe maszyny offsetowe), wykorzystywane były także zakłady prywatne (Koziańskich i Wierzbickiego). W 1935 r. Instytut przeniósł się do nowo wybudowanego gmachu przy alejach Jerozolimskich 97.
Obiad rodzinny
Nie ma nic milszego niech, kto chce mi wierzy,
Jak rodzinny obiad w sielskiej atmosferze, Continue reading
Kiedy na emeryturę…?
Kiedy na emeryturę miał przejść oficer II Rzeczpospolitej.
Ustawa z 1922 r. (o prawach i obowiązkach oficerów WP) wyznaczyła dość wysokie granice emerytalne. Z biegiem lat były one obniżane:
stopień | 1922 | 1926 | 1935
major | 53 | 46 | 48
ppłk | 55 | 48 | 50
płk | 57 | 50 | 52
gen. bryg. | 59 | 52 | 58
gen. dyw. | 61 | 54 | 60
gen. br. | 61 |
Do roku 1950 z wojska odeszliby wszyscy oficerowie o prowieniencji legionowej poniżej stopnia generała brygady.
„Tułaczka” pułków wielkopolskich
Jak się okazuje, nie wszystkie wielkopolskie pułki piechoty wróciły w 1920 r. z wojny polsko-bolszewickiej od razu do docelowych garnizonów. Continue reading
Kartografia
Przez pojęcie „kartografia” w ogólnym znaczeniu rozumiane są wszystkie czynności związane z wykonywaniem mapy. Z poprzednich rozdziałów wiadomo, że cykl produkcyjny mapy łączy się integralnie z szeregiem nauk i poczynań. Kartografia natomiast jest jedynie ostatnim jego ogniwem. Do jej zadań należy opracowanie kartograficzne wyników prac geodezyjnych, topograficznych i fotogrametrycznych, tzn. wykonanie mapy, a następnie powielenie jej w wymaganej ilości, czyli reprodukcja.
Continue reading
Zakończenie manewrów pomorskich.
Toruń, 20.8. PAT. Trzeci i ostatni dzień manewrów na Pomorzu był poświęcony ćwiczenom na poligonie toruńskim. Ćwiczenia były jednostronne celem umożliwienia zastosowania ostrgo strzelania artylerii i piechoty. Dywizja piechoty otrzymała zadanie natarcia na umocnione pozycje domniemanego przeciwnika. Przed oczyma widzów rozwinął się atak dwóch batalionów piechoty pierwszego ruchu, wspartych ogniem dwóch dywizjonów artylerii polowej , jednego dywizjonu artylerii ciężkiej. Silny koncentracyjny ogień artylerji spoił wkrótce wzgórza obłokiem dymów. Potężne wybuchy ułatwiały nacieranie i zdobycie pozycji. Na tem zakończono ćwiczenia, poczem samochodami powrócono na rynek toruński, na którym o godz. 10.30 rozpoczęła się defilada. W defiladzie wzięły udział 4 i 15-ta dywizja piechoty, 16, 17 i 18 pułk ułanów, 8 pułk strzelców konnych wraz z artylerją konną oraz oddział miejscowego obozu szkolnego artylerii. Imponujący przemarsz trwał przeszło 2 godziny. Defiladzie przypatrywały się tłumy publiczności, entuzjastycznie witające wojsko i zagranicznych gości.
Opublikowano w: Dziennik Bydgoski, sobota 22. sierpnia 1925 r. Numer 192. Rok XVIII, strona 2
Ordre de Bataille 15. DP w dniu 15 sierpnia 1920 r.
Ordre de Bataille 15. dywizji piechoty na podstawie Raportu mjr. de
Laveaux i mr. Bartaka z Oddziału I Naczelnego Dowództwa z objazdu
dywizji w dniu 15 sierpnia 1920 r.
1. Dowództwo 15. Dywizji Piechoty*
– kompania sztabowa
– pluton taborów
– poczta polowa nr 48
2. Dowództwo XXIX Brygady Piechoty: dca płk Wrzaliński
– 59. pp. skład: 3 baony, 4 komp. km, komp. techn. plut. telef.
(11/1051)**
– 60. pp. skład: 3 baony, 4 komp. km, komp. techn. plut. telef.
(10/794)
3. Dowództwo XXX Brygady Piechoty: dca płk Gałecki.
– 61. pp. skład: 3 baony, 4 komp. km, komp. techn. plut. telef.
(13/1070)
– 62. pp. skład: ?, 8 km ciężk., 3 lekkie (13/960)
4. Inne formacje piechoty:
– I/168. pp (?/ok. 600)
– I/223. pp. (5/334)
– I warszawski baon etapowy (4/190)
– IV/7. baon wartowniczy (6/600)
– IV/9. baon wartowniczy (4/140)
– kompania przyboczna Naczelnego Wodza (1/160)
5. Dowództwo XV Brygady Artylerii: dca gen. Kędzierski***; p.o.
ppłk Niemira
– 15. pap, skład: 3 dyony po 3 baterie****
– I/15. pac, skład: 3 baterie
– 3/201. pap (bateria pozycyjna)
– 4/201. pap (bateria pozycyjna)
6. Jazda dywizyjna*****
– szwadron (70 szabel)
7. Służby
– XV baon saperów, skład: 2 komp.
– Dowództwo taborów. Kolumny taborów: 713, 714. 48 warsztat taborowy.
– Szpital polowy nr 705
– Urząd Gospodarczy
– Szpital koni
– Kolumna samochodowa nr 69
Stan bojowy Dywizji:
67 oficerów, ok. 5.900 bagnetów, 70 szabel
Opinia:
Objazd dywizji trwał od godz. 12 do 22 dnia 15.08.1920 r. Zwiedzono
dtwo 15. Dywizji Piechoty, dtwa XXIX i XXX Brygady Piechoty, dtwo 59.
pp, dtwo I/59. i 1 komp. 59. pp na pozycji. Stan moralny bardzo dobry
pomimo złego umundurowania (prawie wszyscy żołnierze bosi i bez
spodni). Oficerowie również źle ubrani. W czasie objazdu brygady
otrzymały niewielką ilość butów i płóciennych mundurów, na
które bardzo narzekali. Ten brak umundurowania uważają żołnierze
za brak opieki nad formacjami poznańskimi. Olbrzymi brak oficerów;
kompaniami dowodzą sierżanci i kaprale. Wszystkie oddziały dywizji
skarżą się na brak drutu telefonicznego, skutkiem czego nie ma
należytej łączności. Brak również kuchni polowych.
* Część sztabu dostała się do niewoli podczas odwrotu. Szef
sztabu dywizji prosił o przydział oficerów ochotników do służby
w urzędach dywizji.
** W nawiasie stan bojowy oddziału: oficerów/szeregowych
*** Sztab brygady artylerii nie istniał – dostał się wraz z gen.
Kędzierskim do niewoli podczas odwrotu.
**** Działa niemiecki, 6 dział uszkodzonych
***** Przynależnej jazdy dywizja nie posiadała, szwadron pochodził
z 2. p.uł.
Dyslokacja 15 DP na zakończenie działań
Dyslokacja 15 DP w dniu 18 X 1920 r. (po ogłoszeniu zawieszenia broni):
Dtwo dyw. i XV br. art. – Wołma;
dtwo XXIX br. p. – folwark Stary Raków;
59 pp. – rejon od [m.] Radoszkowicze [Rodoszkowice] do m. Norejki
[Narejki] (wł.);
60 pp. – rezerwa, rejon Raków – Wyganice [Wyhonice] – Dubacze;
dtwo XXX br. p. – folwark Tatarszczyzna;
61 pp. – rejon od [m.] Norejki [Narejki] (wył.) do m. Rudzica
[Rudnia] (wł.);
62 pp. – rezerwa, rejon Starzynki – Wołonniki – Putczyna – Beretczaki;
I/15 pap. – rejon Welikoje – Rutowszczyzna – Uła;
II/15 pap. – rejon Zołtarewo – Zytno
III/15 pap. – rejon Peretczyny – Laskówka – Galincy;
215 p.uł. – rejon Pruzyny – Staniuszki – Gejluki [Giliki] – Kulicze
[Kulszyce] – Szykul [Szykucie];
8/3 p. strz. kon. – Kowalewszczyzna.
W sąsiedztwie 18 DP i 11 DP (?)
Szefowie WIG
Niemal natychmiast po uzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 r. pojawiły się tendencje zintegrowania Służby Geograficznej w ramach jednej instytucji – Instytutu Geograficznego, który powstał w wyniku fuzji komórek geograficznych, a mianowicie Sekcji Geograficznej w Departamencie Technicznym Ministerstwa Spraw Wojskowych i Wydziału IV (VIII) Geograficznego w Sztabie Generalnym WP.
Continue reading
Mapa Rzeczypospolitej Polskiej 1:750.000
Mapa o charakterze poglądowym opracowywana w WIG do 1927 r. Ze względu na przestarzałą treść, niewygodną skalę oraz w związku z opracowaniem nowej mapy poglądowej w skali 1:1.000.000, zaniechano dalszych prac nad mapą w tej skali. Mapa wydana w dwóch opracowaniach.
Pierwsze wydanie tej mapy było drukowane w Wiedeńskim Wojskowym Instytucie Geograficznym na podstawie matryc austriackiej mapy Übersichtskarte von Mitteleuropa 1:750.000, pochodzących z lat 1882—1886. Korektę mapy (głównie spolszczenia nazw geograficznych) wykonano w WIG w Warszawie.
Mapa obejmowała 15 ark. oraz arkusz tytułowy (okładka). Druk czterokolorowy. Nadruk koloru piątego (czerwony — granica państwowa) wykonano w WIG w 1924 r. Opracowana w odwzorowaniu Bonne’a. Rzeźbę terenu przedstawiono w kolorze brązowym metodą kreskową.
Drugie opracowanie zostało wykonane w innym formacie, w 10 ark. Wprowadzono w nim wiele poprawek i zmian, dotyczących głównie nazewnictwa i linii komunikacyjnych. Dziewięć z tych arkuszy opracowano w latach 1924—1927, natomiast ostatni arkusz dopiero w 1934 r. (był to prawdopodobnie arkusz Lwów).
Źródło: B. Krassowski –> F. Biernacki, Mapa Rzeczypospolitej Polskiej 1:750.000, WSG 1935, z. 3-4, s. 319-325.