Echa uroczystości rocznicowych

15-LECIE XV DYWIZJI PIECHOTY
W dniach 16 i 17 b.m. w Bydgoszczy odbyły się uroczystości 15-lecia XV dywizji piechoty wielkopolskiej, w skład której wchodzą: 59 p.p., 61 p.p., 62 p.p., 15 p.a.l. oraz 15-lecie Szkoły Podchorążych dla Podoficerów, 16 pułk ułanów, 10-lecia 11 d.a.k. i dorocznego święta 1 batalionu strzelców.
Uroczystości rozpoczęły się w dniu 16 czerwca na placu ćwiczeń w Jachcicach, uroczystym apelem i capstrzykiem poległych. Raport od wszystkich pułków odebrał inspektor armii gen. dyw. Aleksander Osiński.
W dniu 17 b.m. w rannych godzinach na plac ćwiczeń w Jachcicach podążyła cała Bydgoszcz, aby zobaczyć uroczystą mszę polową i rewię wojska. Na placu w Jachcicach zebrały się wszystkie formacje wojskowe, obchodzące swe święto oraz P.W. Przedstawiciel Prezydenta R.P. gen. dyw. Osiński odebrał od dowódcy 15-ej dywizji piechoty gen. bryg. Wiktora Thommée raport, po czym dokonał przeglądu wojsk. Po przeglądzie nastąpiła msza polowa, którą celebrował J.E. ks. biskup polowy Józef Gawlina. Po nabożeństwie odbyła się defilada wszystkich formacji wojskowych i oddziałów P. W., którą przyjął inspektor armii gen. dyw. Osiński w towarzystwie J.E. ks. biskupa polowego Gawliny, dowódcy O.K. VIII gen. bryg. Stefana Pasławskiego i wicewojewody poznańskiego Kautskiego. Po defiladzie odbył się wspólny obiad żołnierski.

Kurjer Warszawski, dnia 18 czerwca 1934 r. No 165, s. 4

59 pułk piechoty wielkopolskiej – obsada personalna (1929)

dowódca pułku – płk dypl. Wolikowski Romuald
zastępca dowódcy – ppłk Królikowski Julian
adiutant – kpt. Slizewicz W.
naczelny lekarz – mjr dr Jakliński Henryk
d-ca drużyny dowódcy pułku – por. Stęszewski J.
d-ca plutonu artylerii – por. Marcinkiewicz J.
d-ca plutonu pionierów – por. Haczyński K.
d-ca plutonu łączności – por. Babraj E.
kapelmistrz – por. Skupieński Ignacy
Continue reading

Kapelanowie 24 pułku piechoty

Pierwszym kapelanem 24 pułku piechoty był ks. Paweł Milik, który pełnił posługę duszpasterską od 4 listopada 1918 r.
(Dz.Rozk.Wojsk., 1919, R. 2, nr 48, poz. 1550, s. 1143, Warszawa, dnia 3 maja 1919 r.)
(Zarządzenie ks. Biskupa Wojsk Polskich z 28 kwietnia 1919 r.)

Kolejni:
– ks. Bronisław Michalski (gdzieś między grudniem 1919 r. a grudniem 1920 r.)

Ostatni
– ks. Adolf Kryński; ranny w czasie kampanii 1939 r. Internowany w obozach jenieckich, m.in. od 06.12.1939 w oflagu IX A/Z Rotenburg. Stamtąd 18.04.1940, z pogwałceniem konwencji haskiej, jako jeniec wojskowy przesłany do obozu koncentracyjnego KL Buchenwald, a następnie 07.07.1942 do obozu koncentracyjnego KL Dachau, gdzie zginął (prawd. zamordowany — rozstrzelany) / .

Szkolnictwo wojskowe do 1921 r.

Według „Raportu o szkolnictwie wojennym. Stan od sierpnia 1917 r. do 31 grudnia 1920 r.” Szkołę Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy ukończyło 543 oficerów, a w 1921 r. ukończyć miało dalszych 388.

Zakres nauczania szeregowych

16363/III. Wobec:
1. dużego procentu analfabetów wśród wcielonych ostatnio rekrutów;
2. braku oficerów w oddziałach — przymusowe nauczanie żołnierzy (instrukcja O. 20/1921, o przymusowem nauczaniu żołnierzy) normuję od 15. maja r.b. następująco: Continue reading

Dary Polskiego Białego Krzyża

3625/L.t. Mund. Rozporządzenie M. S. Wojsk. Dep. VII. Intendentury L. 6512/22. W. M. I. z 3/II.1922 r. podaję do wiadomości i zastosowania się:
Na skutek interwencji Polskiego Białego Krzyża wyjaśniam, że dary uskutecznione przez tę Instytucję na rzecz poszczególnych żołnierzy, którzy kwitują ich odbiór z P.B.K. swojem indywidualnem stwierdzeniem winne być traktowane, jako ich prywatna własność.
Odbieranie zatem od żołnierzy wspomnianych darów, względnie (w razie ich utraty), ściąganie jakichkolwiek należytości, jest niewłaściwe, jako sprzeczne z intencją ofiarodawcy.

Źródło: Dziennik Rozkazów Dowództwa Okręgu Korpusu nr 8, 1922, R. 4, nr 21, poz. 10 z 18 lutego 1922 r.

LMG Lewis w WP

Lkm Levis wz. 15 miał nietypowy kaliber, był podstawową bronią w armii angielskiej. W roku 1922 wprowadzony został w pułkach podhalańskich 21 DP (54 szt. na pułk) oraz 22 DP (po 27 na pułk), 24, 27 DP (27 szt. na pułk), jak również częściowo w pułkach 30 DP. Broń tę wycofano z pułków w latach 1926-1927.
Źródło: Zdzisław Jagiełło „Piechota Wojska Polskiego 1918-1939”
…pod koniec 1921 r. w WP było 120 lkm Lewis wz 15, a w sierpniu 1922 – 513 – nie wiadomo jednak, czy posiadane lkm były dostosowane do amunicji angielskiej 7,7 mm czy rosyjskiej 7,62 mm.
Źródło: Konstankiewicz
Po uporządkowaniu uzbrojenia lkm Lewis zostały wprowadzone po 27 sztuk w pp 24 i 26 DP oraz psp 22 DPG. W 30 DP pp miały po 27 lkm tego typu oprócz broni maszynowej innego systemu. Po 54 lkm było w psp 21 DPG. Ponadto przekazano 55 lkm Komendzie Głównej Batalionów Celnych. Były też propozycje uzbrojenia w nią wszystkich pułków kawalerii, ale po analizie odrzucono ten pomysł.
W tabeli dotyczącej stanu uzbrojenia WP w 1931 r. lkm Lewis nie występuje.
Źródło: Konstankiewicz (?)
700 lkm Lewis przekazano na Łotwę w latach 1924-1925 w ramach wymiany sprzętu wojskowego.
Źródło: „Na krawędzi ryzyka”
112 sztuk (i 300 Lewisów lotn.) wysłano 3 IX 1937 r. na s/s Heine do Hiszpanii (teoretycznie – na Haiti) z przeznaczeniem dla wojsk republikańskich. Pieniądze z tej transakcji poszły na FON (wpłata 164.800 zł 24 VIII 1937 r.)
Źródło: ?
Występuje w kalibrze 7,62mm.
„Ilustrowane słownictwo materjału uzbrojenia” Część II – karabiny maszynowe, podstawy i ich części składowe (1931)
Lewisy w kalibrze 7,7 występowały najpewniej w 30DP, bo tam podstawą był karabin Enfield wz.14 oraz znajdowały się posiadane wtedy Vickersy. Pozostaje pytanie w jakim kalibrze były te w 21, 22, 24 i 26 DP – w tym czasie używano tam broni austriackiej czyli bez względu na kaliber Lewisów i tak strzelały odmienną amunicją od kb i kbk Mannlicher i ckm Schwarzlose – używanych w tych dywizjach.
Źródło: Razor

50 pułk piechoty – 1925

Zatwierdzam następującą obsadę zastępców d[owód]ców pułków, kwatermistrzów, dowódców baonów i komendantów składnicy wojennej pułków piechoty:

50 p.p.
[Dowódca pułku] [ppłk Jaxa-Rożen Stanisław]
Zastępca dowódcy pułku: ppłk Bracharz Leopold
Kwatermistrz mjr Sosialuk Piotr
I Baon mjr Szadbej Norbert
II Baon mjr Orłowski Walerjan
III Baon mjr Polityński Bronisław

Continue reading

Czasopisma saperskie (1922-1939)

Polskie fachowe czasopiśmiennictwo wojskowe z okresu międzywojennego jest dla historyka wojskowości bardzo cennym źródłem informacji. Źródłem tym cenniejszym im bardziej nie zastąpionym, w kontekście olbrzymich strat w polskim zasobie archiwalnym poniesionych w toku działań wojennych i okupacji. Stanowi ono także— często niedoceniane — świadectwo poglądów jakie prezentowała ówczesna kadra na ważne dla niej zagadnienia, tak historyczne, szkoleniowe jak i teoretyczne. W okresie międzywojennym ukazywało się 288 czasopism wydawanych przez instytucje i organizacje wojskowe.
W czasopismach tych często publikowano dokumenty, które nie zachowały się, artykuły poruszające szeroko i wnikliwie wiele niezmiernie ciekawych tematów tym ciekawszych, że pisanych przez wysoko kwalifikowanych fachowców i praktyków wojskowych. Szczególnie cenne są artykuły dotyczące wojny polsko-rosyjskiej 1920 roku, autorami których byli niejednokrotnie nie tylko świadkowie ale i kreatorzy opisywanych epizodów wojennych.
Continue reading