50 Pułk Strzelców Kresowych im. Francesco Nullo

W ostatnich dniach grudnia 1918 roku powstał na ziemi włoskiej w La Mandria di Chivasso Pułk polski imienia Francesco Nullo, złożony z ochotników Polaków, byłych jeńców z armii austriackiej. Nazwą tą pierwsi żołnierze Pułku związali swą tradycję z okresem walk powstańczych i złożyli hołd włoskiemu pułkownikowi Francesco Nullo, który poległ w walce o wolność Polski w powstaniu styczniowym 1863 roku. Niezwłocznie po zakończeniu pierwszej fazy organizacji 18 lutego 1919 roku Pułk wyjechał do Francji, gdzie formuje się armia generała Hallera, stając się zawiązkiem dla kilku nowych pułków polskich. Jego pierwszy batalion, uzupełniony ochotnikami z Ameryki, Francji i obozów włoskich, otrzymał nazwę 8 pułku strzelców polskich imienia Francesco Nullo i wszedł w skład 3 dywizji strzelców polskich armii generała Hallera. Continue reading

Myśl polityczna obozu narodowego 1939-1945 (2)

Stronnictwo Narodowe kreśliło wizje przyszłej Polski jako państwa narodowego, bezklasowego, zorganizowanego hierarchicznie na podstawie zdolności do brania na siebie obowiązku wobec narodu i odpowiedzialności za ich spełnienie. Podstawą systemu miała być demokracja „zapewniająca wszystkim obywatelom polskim pełny udział w życiu politycznym”, miała to być demokracja w służbie narodu – demokracja narodowa. Katolicyzm traktowano jako podstawowy element jednoczący naród polski, a organizacja narodu miała pokrywać się z organizacją państwa. Continue reading

Połączenie „Błękitnej Armii” z Wojskiem Polskim

Oddziały „Błękitnej Armii” generała Józefa Hallera przybywały do kraju transportami kolejowymi poprzez Niemcy. Pomiędzy 20 kwietnia a 9 czerwca 1919 r. przybyło z Francji około 70.000 żołnierzy. Rozpoczęto proces scaleniowy z Wojskiem Polskim: szeregi Armii opuścili obcokrajowcy oraz wielu ochotników z Ameryki. Dywizje (dotychczas na etatach francuskich) zostały przeorganizowane na strukturę trzybrygadową (dwie brygady piechoty i brygada artylerii) obowiązującą w 1919 r. w Wojsku Polskim.

Continue reading

Obcokrajowcy w obronie Rzeczpospolitej

Najbardziej znanymi obcokrajowcami walczącymi w wojnie polsko-bolszewickiej są amerykańscy piloci-ochotnicy latający w Eskadrze Bojowej im. Tadeusza Kościuszki. (Ostatnio wydana została także książka pt. „Dług honorowy” opisująca dzieje eskadry). Jednak w końcu lipca 1920 r., kiedy to oddziały bolszewickie zbliżały się do Wisły szef sztabu, gen. Tadeusz Jordan Rozwadowski zgodził się także na werbunek obcokrajowców w szeregi Wojska Polskiego.

Continue reading

DP

W roku 1918 i na początku roku 1919 walczące na frontach jednostki często nie posiadały numeracji a ich podległość taktyczna była często tymczasowa. Podczas pierwszej reorganizacji Wojska Polskiego przyjęto następujący podział jednostek na Dywizje Piechoty (dwie brygady po dwa pułki):

Continue reading

Garnizon wojskowy w Sarnach

Sarny – miasto powiatowe w województwie wołyńskim (do 1930 r. w województwie poleskim). Na początku XX wieku była to jeszcze wieś (286 dymów, 2000 mieszkańców), jednak skrzyżowanie dwóch linii kolejowych: Kowel – Budki Snowidowickie (granica z ZSRR) – Olewsk i Równe – Wilno spowodowały rozwój osady.


Mapa Sarn i okolic (plik 675 KB)

W 1929 r. miasto liczyło już 6000 mieszkańców. Na całość ośrodka miejskiego składały się: wsie Sarny i Dorotycze oraz właściwe miasto, które powstało po wschodniej stronie węzła kolejowego. Continue reading

Saperzy

Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 roku wojska inżynieryjne przechodzi różne formy rozwojowe, a stabilizacja następuje w latach 1924-1928. Zaopatrzeniem w sprzęt i środki inżynieryjno-saperskie zajmował się Departament Inżynierii i Saperów w Ministerstwie Spraw Wojskowych.

W pierwszym okresie organizacyjnym: listopad 1918 – sierpień 1921 Polskie Siły Zbrojne miały ponad 30 samodzielnych batalionów saperów i kilkanaście specjalnych oraz 45 kompanii saperów kolejowych.

W maju 1920 roku następuje reorganizacja wojsk. Sprawy dowodzenia ześrodkowują się w rękach wiceministra spraw wojskowych. W marcu 1934 roku po reorganizacji utworzone zostają trzy brygady saperów.

W roku 1936 Sztab Główny powziął decyzję rozbudowy Sił Zbrojnych. Położono szczególny nacisk na unowocześnienie jednostek saperskich. Okres ostatnich trzech lat przed wybuchem wojny w 1939 r. cechowało tworzenie pododdziałów specjalnych, rozpoznawczych, minerskich, pontonowych. Reorganizacja rozbudowa jednostek inżynieryjnych zgodnie z planem miała odbywać się w latach 1939-1942, ale wybuch II wojny światowej zniszczył je.

Eustachy Gorczyński (1893-1958)

ppłk inż. Eustachy Gorczyński, ur. w 1893 roku w Sędziszowie
od kwietnia 1922 roku do rozformowania – dowódca 27 bsap 2 psap.
W latach 1938-1939 był komendantem CWSap. w Modlinie. W pierwszych dniach wojny udał się z małą grupą organizacyjną na Wołyń w rejon Sarn, w celu zorganizowania dalszego szkolenia elewów saperów. Pod Kowlem dostał się do niewoli radzieckiej. zm. 22 grudnia 1958 w Łodzi.

Mapa operacyjna 1:300.000 WIG

Duży wpływ na polską kartografię wojskową, przyczyniając się niewątpliwie do przyję­cia skali 1:300.000 dla map operacyjnych wywarła Mapa Przeglądowa Europy Środkowej (Über­sichtskarte von Mitteleuropa) wykonana w latach 1893-1914. Swym zasięgiem pokrywała teren od Półwyspu Bretońskiego na zachodzie, po Smoleńsk i Krym na wschodzie, oraz od Petersburga na północy, po ujście Dniestru na południu.

Continue reading

Mapy rosyjskie – tzw. „wiorstówki”

Początkowo Rosjanie rozpoczęli opracowywanie zdjęć topograficznych na terenach polskich w 1880 r. w skali 1:21.000, lecz już w 1908 r. dla przyspieszenia wykonania całości pokrycia zmniejszono skalę zdjęć do 1:42.000. W 1918 r. Wojskowy Instytut Geograficzny nie otrzymał żadnych oryginalnych zdjęć topograficznych, dysponował natomiast znaczną liczbą kopii. Stan ich był bardzo dobry, a dzięki zastosowaniu doskonałego papieru zniekształcenia mechaniczne niewielkie.

Continue reading